Dlaczego kukurydza się łamie? Najważniejsze powody

Wyleganie kukurydzy może utrudniać i spowalniać zbiór. Zjawisko to w wielu rejonach kraju nasiliły ostatnie ulewne deszcze oraz wiatr. Ale to nie jest jedyny powód.
Ulewne deszcze i silne podmuchy wiatru mogą być przyczyną wylegania roślin na plantacji, ale w pierwszej kolejności łamią się te osłabione. Zdjęcie: Panek

Wyleganie kukurydzy następuje, gdy łodyga złamie się poniżej kolby. Oznacza to straty w plonach, wydłużenie czasu zbioru, a często także wzrost wilgotności ziarna i obniżenie jego jakości. Zjawisko to najczęściej ma miejsce w drugiej połowie sezonu wegetacyjnego, kiedy rośliny zaczynają dojrzewać. Istnieje kilka przyczyn wylegania kukurydzy. Niestety, im więcej czynników się nałoży na danej plantacji, tym sytuacja staje się trudniejsza. Oto główne przyczyny wylegania kukurydzy:

1. Niesprzyjający przebieg pogody

Ulewne deszcze, którym towarzyszy silny wiatr i/lub grad pod koniec lata i jesienią, mogą powodować silne wyleganie roślin. Dzieje się tak nawet na plantacjach kukurydzy utrzymanych w dobrym zdrowiu. Takie zjawisko miało miejsce niedawno w wielu rejonach kraju. Najbardziej wrażliwe są odmiany kukurydzy cukrowej.

2. Uszkodzenia przez szkodniki

Do wylegania kukurydzy w Polsce przyczyniają się dwa najgroźniejsze szkodniki, tj. omacnica prosowianka i zachodnia kukurydziana stonka korzeniowa. Pierwszy z nich od kilku lat jest obecny prawie w całym kraju, a drugi występuje licznie na południu i sukcesywnie przemieszcza się na północ.

Omacnica prosowianka – główne szkody powodują larwy, które w wyniku drążenia tuneli osłabiają łodygi i/lub kolby. Może to prowadzić do wylegania roślin i opadania kolb. Główne przyczyny:

  • monokultura;
  • podatność odmiany;
  • późny zbiór;
  • pozostawianie resztek pożniwnych po zbiorze na ziarno;
  • późna orka przedzimowa;
  • uprawa odmian wczesnych oraz kukurydzy cukrowej.

Zachodnia kukurydziana stonka korzeniowa – również problematyczne są larwy, które najpierw żywią się włośnikami, a następnie wgryzają się do rdzenia większych korzeni. W sytuacji dużego nasilenia szkodnika dochodzi do wylegania roślin.

Główne przyczyny:

  • ciepła wiosna i lato;
  • monokultura;
  • brak możliwości chemicznego zwalczania larw;
  • tylko 2 preparaty zarejestrowane przeciwko chrząszczom.
3. Porażenie przez choroby

Przyczyną wylegania może być też zgnilizna korzeni i zgorzel podstawy łodygi (grzyby z rodzaju Fusarium), zwana fuzariozą łodyg. Choroba ta często rozwija się w następstwie wcześniejszego porażenia roślin przez zgorzel siewek lub w wyniku niezależnych infekcji. Pierwsze objawy choroby pojawiają się zwykle w lipcu, po kwitnieniu. Blaszki liściowe zainfekowanych roślin więdną i zasychają od dołu ku górze. Z czasem całe rośliny stają się chlorotyczne i osłabione we wzroście. Kolby porażonych roślin zwieszają się w dół. Takie rośliny podczas ulewnego deszczu i silnych podmuchów wiatru łatwiej wylegają.

Główne przyczyny:

  • podatność odmiany;
  • obecność zarodników w glebie i na resztkach pożniwnych;
  • uszkodzenia spowodowane przez szkodniki;
  • ciepła i wilgotna pogoda.
4. Zburzenia fizjologiczne

Jeszcze innym powodem wylegania kukurydzy mogą być zaburzenia fizjologiczne. Należy do nich snapping. Jest to okresowa kruchość tkanek roślin kukurydzy wywołująca specyficzne objawy lub też przemijająca bezobjawowo. Pojawia się lokalnie i raczej we wczesnych fazach rozwojowych, od połowy czerwca do połowy lipca.

Łodygi uszkadzane są w połowie wysokości rośliny, w miejscu węzła (najtwardsza część kukurydzy). Lekkie uszkodzenie to wygięcie się łodygi tuż nad węzłem w poziomie i następnie dalszy jej pionowy wzrost. Powstałe skrzywienie jest nieodwracalne. W cięższych przypadkach dochodzi do złomu łodygi, zanim roślina zacznie wiechować. Im więcej łodyg się wyłamie, tym niższy plon zielonej masy, a potem ziarna. Kruche tkanki są bardzo podatne nawet na niewielkie naprężenia, spowodowane przez deszcz i wiatr.

Główne przyczyny:

  • podatność odmiany;
  • zbyt wysokie dawki azotu;
  • zbyt gęsty siew;
  • reakcja fitotoksyczna na stosowane herbicydy, głównie z grupy regulatorów wzrostu;
  • duże różnice temperatury pomiędzy dniem i nocą.
© Materiał chroniony prawem autorskim. Zasady przedruków w regulaminie.