Co to jest skala BBCH dla zbóż?
Posługiwanie się prostymi kodami liczbowymi do określania faz rozwojowych roślin to cenna umiejętność. Na nich oparte jest współczesne doradztwo agrotechniczne.
Współczesne doradztwo agrotechniczne opiera swoje zalecenia dotyczące prowadzenia upraw na wskazaniu terminu wykonania danego zabiegu w ściśle określonej fazie rozwojowej. Obok opisu słownego stanu rozwoju roślin, np. pierwsze kolanko, pełnia strzelania w źdźbło czy liść flagowy, pojawiają się też określenia kodowe zawierające liczby. Warto je znać.
Optymalna skala dla jednoliściennych
Pod koniec minionego stulecia funkcjonowało jednocześnie kilka podziałów. Obecnie w Polsce do najpopularniejszych należy skala przejęta z krajów Europy Zachodniej. Tam kilkadziesiąt lat temu do określania faz rozwojowych roślin jedno- i dwuliściennych przyjęto skalę BBCH (skrót pochodzi od nazw instytucji – Biologische Bundesanstalt, Bundessortenamt i Chemical Industry). Ten klucz wyróżnia 10 głównych faz, ponumerowanych cyframi 0-9 (tabela). Zasadniczo odnosi się on do zbóż, ale często jest adaptowany także do innych gatunków jednorocznych roślin uprawnych, co nie zawsze jest właściwe.
W celu dokładniejszego scharakteryzowania danej fazy rozwojowej dodano drugą cyfrę. Pozwala ona na szczegółowe określenie krótkiego okresu rozwojowego w fazie głównej. Każdej fazie odpowiada określony wygląd zewnętrzny rośliny. W przyrodzie przejście z jednej fazy do drugiej jest procesem płynnym.
Według przyjętego klucza początek i koniec danej fazy rozwojowej obejmuje określony przedział stanu roślin. Za początek przyjmuje się stan, w którym ok. 10% roślin ma charakterystyczne dla danej fazy cechy, a za pełnię, gdy takich roślin jest blisko połowa. Długość trwania kolejnych faz jest różna dla poszczególnych gatunków i zależy od przebiegu pogody w danym sezonie wegetacyjnym.