Zbliżają się graniczne terminy stosowania nawozów. W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest stosowanie nawozów zawierających w składzie azot na gruntach ornych później.

Jesień to czas stosowania nawozów naturalnych i mineralnych. Wielkimi krokami zbliżają się graniczne terminy ich rozwożenia na gruntach ornych, ale są też możliwości ich późniejszej aplikacji niż przewidziane w rozporządzeniu w sprawie tzw. programu azotanowego. Czym należy się kierować? O tym przypomina w komunikacie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

1. Terminy stosowania nawozów

Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie tzw. programu azotanowego graniczne terminy stosowania nawozów są następujące:

• nawozów naturalnych stałych (rozumianych jako: obornik – mieszanina kału i moczu zwierząt wraz ze ściółką, w szczególności słomą, trocinami lub korą oraz pomiot ptasi – odchody drobiu z bezściołowego systemu utrzymywania zwierząt gospodarskich) na gruntach ornych: 31 października, a na trwałych użytkach zielonych, uprawach wieloletnich oraz uprawach trwałych – 30 listopada;
• nawozów azotowych mineralnych i nawozów naturalnych płynnych (rozumianych jako: gnojowica – mieszanina kału i moczu zwierząt z domieszką wody oraz gnojówka – odciek z obornika (przefermentowany mocz zwierząt), na gruntach ornych to 20 października (dla niektórych gmin to 15 października albo 25 października), a na trwałych użytkach zielonych, uprawach wieloletnich oraz uprawach trwałych to 31 października.

2. Wydłużenie terminów stosowania nawozów zawierających azot

W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest stosowanie nawozów zawierających w składzie azot na gruntach ornych w terminie późniejszym. Nie dotyczy to jednak nawożenia upraw pod osłonami oraz upraw kontenerowych.

Elastyczne podejście do jesiennego terminu stosowania nawozów naturalnych jest możliwe w następujących, wyjątkowych sytuacjach:

• niekorzystnych warunków pogodowych – np. nadmiernego uwilgotnienia gleby, wystąpienia suszy – w tych sytuacjach graniczny termin stosowania nawozów to 30 listopada; przepisy programu azotanowego nie wymagają specjalnego dokumentowania takich przypadków; rolnik sam określa warunki pogodowe i potrzebę stosowania nawozów w terminie późniejszym niż 31 października;
• zakładania uprawy jesienią po późno zbieranych przedplonach, buraku cukrowym, kukurydzy lub późnych warzywach – dla tych sytuacji termin stosowania nawozów to koniec jesieni.

W przypadku stosowania nawozów pod zakładanie uprawy jesienią po późno zbieranych przedplonach, buraku cukrowym, kukurydzy lub późnych warzywach:

• dopuszczalna dawka azotu w wieloskładnikowych nawozach dla zakładanych upraw nie może przekroczyć dawki 30 kg N/ha.
• należy szczegółowo udokumentować termin zbioru, datę stosowania nawozu, zastosowane nawozy i ich dawkę oraz termin siewu jesiennej uprawy.

3. Ocena warunków pogodowych

Niekorzystne warunki pogodowe najczęściej występują lokalnie. Dlatego producent rolny powinien samodzielnie ocenić, uwzględniając panujące warunki pogodowe, możliwość dokonania jesiennego zbioru i zastosowania nawożenia.

Należy jednak pamiętać o tym, że nawożenie w takich sytuacjach nie może być wykonywane później niż do końca listopada. Nie można również nawozić w przypadku, kiedy gleba jest zamarznięta, zalana wodą, nasycona wodą lub przykryta śniegiem.

Podstawa prawna

Rozdział 1.3 rozporządzenia Rady Ministrów z 31 stycznia 2023 r. w sprawie Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu (DzU 2023 poz. 244).