Kiedy siać rzepak ozimy? Wybierz optymalny termin
Siew rzepaku ozimego zaliczany jest do zabiegów precyzyjnych. Popełnionych tutaj błędów nie można już skorygować w trakcie wegetacji.
Optymalny termin siewu rzepaku ozimego to przedział czasowy, który uzależniony jest od rejonu kraju, przebiegu pogody, stanu uwilgotnienia gleby i jakości przygotowania stanowiska. Już wiele lat temu ustalono, że optymalny termin siewu kalendarzowo najwcześniej przypada w północno-wschodniej części kraju – 5-10 sierpnia. Następnie przesuwa się w kierunku południowo-zachodnim (15-25 sierpnia). W tej części Polski odpowiedni termin siewu rzepaku mieści się między 25-30 sierpnia.
Podane terminy siewu rzepaku ozimego odnoszą się do odmian populacyjnych, bo dla nich je ustalono. Natomiast odmiany mieszańcowe zazwyczaj cechują się większym wigorem wzrostu początkowego, co pozwala im nadrobić nieco zaległości w stosunku do odmian populacyjnych. Opóźnienie wynoszące 5-7 dni nie jest postrzegane za błąd agrotechniczny. W praktyce często świadomie opóźnia się termin siewu ze względu na duże przesuszenie roli lub zbyt pulchny grunt po niedawno wykonanej głębszej uprawie (orce). Odrębną kwestią pozostaje opóźnianie siewu w celu zmniejszenia ryzyka nalotu mszyc roznoszących wirusa żółtaczki rzepy (Turnip yellows virus, TuYV).
Nie przyspieszaj terminu siewu rzepaku ozimego
Podczas jesiennej wegetacji rzepak ozimy bardzo silnie reaguje na długość dnia. W warunkach dnia długiego (koniec sierpnia do 21 września) buduje przede wszystkim system korzeniowy. Później, w październiku i listopadzie, a w niektórych latach również w grudniu, w warunkach dnia krótkiego produkuje liście, zawiązki pędów bocznych i pąków kwiatowych. Warto pamiętać, że jeśli jesień okaże się długa i ciepła, to rzepak zasiany zbyt wcześnie w żyznych stanowiskach oraz gęsto, może nadmiernie wybujać przed zimą. Dlatego też nie należy zbytnio przyspieszać siewu.
Przy ustalaniu obsady siewu rzepaku ozimego należy brać pod uwagę następujące zależności:
- wcześniejszy siew i lepsze warunki agrotechniczne, w tym uwilgotnienie gleby – mniejsza ilość wysiewu i na odwrót opóźniony siew i gorsza, przesuszona gleba – większa norma wysiewu;
- odmiany populacyjne wymagają nieco większej gęstości siewu (15-20%);
- na polach zagrożonych przez ślimaki i gryzonie polne, podmokłych oraz podejrzanych o kiłę kapusty, należy zwiększyć obsadę siewu;
- w opóźnionym terminie siewu zarówno odmiany populacyjne, jak i mieszańcowe siać gęściej;
- przy opóźnionym siewie unikać odchwaszczania plantacji za pomocą herbicydów zawierających chlomazon – po wniknięciu w obszar zasięgu korzeni hamuje wzrost rzepaku przynajmniej na kilka dni;
- na glebach lżejszych i w rejonach o mniejszej ilości opadów zaleca się wysiewać nasiona rzadziej, bo czynnikiem ograniczającym plonowanie jest deficyt wilgoci w glebie. Rzadkie łany oszczędniej gospodarują zasobami wody, co można było obserwować zwłaszcza w ostatnim sezonie.
Zwróć uwagę na parametry materiału siewnego
Podczas regulacji siewnika należy zwracać szczególną uwagę na parametry materiału siewnego. Otóż dostępne obecnie odmiany rzepaku ozimego bardzo różnią się masą 1000 nasion. Nawet ta sama odmiana zebrana w różnych latach, rejonach czy nawet polach może wykazywać pod tym względem spore różnice. Zatem warto pamiętać, że masa 1000 nasion odmian oferowanych na rynku waha się w szerokim zakresie 3-9 g, a najczęściej wynosi 4-5 g. Z kolei polowa zdolność wschodów najczęściej wynosi 75-80%.