Przegląd zapraw do jęczmienia ozimego
Jesienna wegetacja jęczmienia ozimego jest dłuższa niż innych zbóż i grzyby chorobotwórcze mają więcej czasu na atak. Ich rozwój w tym okresie mogą powstrzymać zaprawy.
Oferta środków do zaprawiania ziarna siewnego jęczmienia ozimego jest duża. Jednak od kilku lat do dyspozycji są wyłącznie preparaty o działaniu grzybobójczym. Można tu wybierać środki jednoskładnikowe albo kombinacje dwóch lub trzech substancji czynnych (tabele 1.-3.). Te ostatnie zawsze mają największe spektrum działania, chociaż niektóre etykiety zawierają ograniczone zalecenia. W licznych przypadkach środki o identycznym składzie mają różne zapisy w etykietach, co na ogół wynika z dokumentacji i życzeń podmiotu, który wnioskował o rejestrację danego środka. Nie jest tajemnicą, że coraz bardziej skomplikowane procedury rejestracyjne skłaniają do szukania ułatwień.
Duży wybór zapraw
W przypadku jęczmienia ozimego użycie zaprawy, której działanie w rzeczywistości ogranicza się tylko do ochrony przed zgorzelą siewek, jest zbyt dużym uproszczeniem. Ten gatunek zboża atakują grzyby chorobotwórcze niespotykane w innych zbożach. Klasycznymi przykładami są:
- Pyrenophora graminea – powoduje pasiastość liści jęczmienia;
- Pyrenophora teres – wywołuje plamistość siatkową jęczmienia;
- Ustilago nuda i Ustilago hordei – sprawcy głowni pylącej i głowni zwartej jęczmienia.
Specyficzną chorobą atakującą jęczmień jest także rynchosporioza zbóż (Rhynchosporium secalis). Wprawdzie występuje też w życie i pszenżycie, ale tam wywołuje inne objawy.
Uwaga: podczas zakupu zaprawy lub gotowego materiału siewnego można trafić na handlowca, który będzie próbował ostrzegać przed porażeniem jęczmienia śnieciami (cuchnącą, karłową i gładką). Wprawdzie są to bardzo groźne choroby kłosów i można je zwalczać tylko zaprawami, ale na jęczmieniu nie występują. Niekiedy dla sztucznego tłoku w etykietach wymieniane są nazwy chorób, które nie istnieją, bądź nie są istotne w tym zbożu.
Wszystkie kombinacje substancji czynnych zawartych w zaprawach nasiennych są już sprawdzone w praktyce. Jednak można przyjąć, że swoją rolę lepiej spełniają mieszaniny, które zawierają substancje czynne należące do różnych grup chemicznych i wykazują odmienne mechanizmy działania. Wśród nich są środki o działaniu powierzchniowym i układowym, czyli mogą zwalczać patogeny obecne w glebie, na powierzchni ziarniaka i w jego głębszych częściach.
