Liczne pojawy skrzypionek na plantacjach kukurydzy zostały wywołane przez pogodę. Czerwcowe upały przyspieszyły dojrzewanie zbóż i zmusiły szkodniki do migracji.

Skrzypionka zbożowa i skrzypionka błękitek to szkodniki zbóż kłosowych. Na plantacjach kukurydzy do tej pory występowały nielicznie i dlatego nie zwracano na nie większej uwagi. Inaczej jest w tym sezonie. Do Polskiego Związku Producentów Kukurydzy od kilku tygodni napływają doniesienia o licznych pojawach na plantacjach kukurydzy chrząszczy i larw skrzypionek oraz powstałych uszkodzeniach. Rolnicy pytają, dlaczego jest ich tak dużo oraz czy należy je zwalczać?

Dwie główne przyczyny

Główną przyczyną licznego pojawu chrząszczy skrzypionek i ich larw na kukurydzy jest przedwczesne dojrzewanie zbóż wskutek suszy i upałów. W rejonach, gdzie niedobory wody w zbożach obserwowano już od wiosny, skrzypionki liczniej nalatywały na młode rośliny kukurydzy i złożyły na nich więcej jaj niż dotychczas. Wylęgłe larwy wspólnie z owadami dorosłymi uszkadzały blaszki liściowe. Ponadto z powodu chłodnej wiosny część owadów dorosłych później wyleciała z zimowisk.

Szczególnie duże naloty chrząszczy obserwowano w połowie czerwca, gdy po fali upałów uciekały z zasychających zbóż. Jest to typowa migracja pokarmowa. Najwięcej uszkodzeń wyrządzonych przez te owady notowano w pasach brzeżnych kukurydzy, zwłaszcza od strony zbóż. Niekiedy na jednej roślinie żerowało kilka osobników. Warto pamiętać, że tam są w stanie przejść cały cykl rozwojowy. Oczywiście większość chrząszczy wiosną wybierze bardziej preferowane gatunki, czyli pszenicę lub inne zboża, ale jakaś mała część populacji od początku może zasiedlać kukurydzę.

• Sprawdź: Kukurydza może pomóc w walce z ociepleniem

Klimat się zmienia, a kukurydzy w Polsce jest coraz więcej. Dlatego należy się liczyć z tym, że skrzypionki będą częściej pojawiać się na plantacjach. Aktualnie nie ma możliwości interwencyjnego zwalczania larw i chrząszczy z powodu braku zarejestrowanych środków ochrony roślin w kukurydzy. Nie ma także informacji o masowym żerowaniu owadów, które skutkowałoby silnym ograniczeniem powierzchni blaszek liściowych na większym obszarze plantacji. Większość uszkodzeń występuje bowiem w pasach brzeżnych. Na ten moment skrzypionki chociaż mogą niepokoić, to jednak generalnie nie stanowią większego zagrożenia o znaczeniu ekonomicznym i nie wymagają zwalczania.

Kluczowy jest monitoring

Trudno przewidzieć, w jakim kierunku będzie się zmieniał klimat i jaki to będzie miało wpływ na różne owady szkodliwe. Niewątpliwie należy się przygotować na coraz częstsze pojawy na plantacjach kukurydzy szkodników znanych z innych zbóż oraz wielożernych. Przynajmniej od kilkunastu lat obserwuje się mszyce i wciornastki. Obecnie coraz łatwiej można spotkać na kukurydzy skrzypionki, lednicę zbożową i żółwinka zbożowego. Z tego powodu monitoring kukurydzy od siewu aż po zbiór jest kluczowy, bo proces pojawu kolejnych gatunków szkodników jest tylko kwestią czasu.