Pszenica tolerancyjna na suszę
Brazylia właśnie stała się drugim krajem na świecie, który zezwala na komercyjną uprawę pszenicy GMO zawierającej gen tolerancji na stres wodny. Co to oznacza?
Kiedy w pełni sezonu wegetacyjnego roślinom dokucza brak opadów i wilgoci w glebie, rolnicy zaczynają liczyć straty. Wielu zastanawia się, czy można się bronić przed tym zjawiskiem. W przypadku pszenicy już jest to możliwe, bowiem kilka lat temu za pomocą inżynierii genetycznej wyhodowano pszenicę tolerancyjną na stres wodny.
Zmienili nastawienie i zarejestrowali
Odmianą o tych szczególnych właściwościach jako pierwsza zainteresowała się Argentyna, gdzie rok temu dopuszczono ją do uprawy. Jednak pojawił się problem możliwości eksportu i ewentualnego ryzyka zanieczyszczenia ziarna odmian konwencjonalnych. Sąsiednia Brazylia unikała napływu argentyńskiej pszenicy GMO na swój rynek. Ale ostatnio wiele się zmieniło.
Brazylijska Komisja ds. Technologii Bezpieczeństwa Biologicznego CTNbio właśnie poinformowała, że kilka dni temu zatwierdziła do uprawy, przerobu i rozmnożeń transgeniczną odmianę pszenicy z genem tolerancji na suszę HB4. Jej hodowcą jest argentyńska firma biotechnologiczna Bioceres, którą w procesie rejestracyjnym w Brazylii reprezentowała lokalna firma Tropical Melhoramento e Genetica (Tropikalna Hodowla i Genetyka). W uzasadnieniu podano, że podjęcie tej decyzji przyspieszyły obawy o wystarczające zaopatrzenie, zwłaszcza w obliczu wojny na Ukrainie i narastających wyzwań klimatycznych. Warto pamiętać, że rolnicy z Argentyny i Brazylii łącznie uprawiają 90% areału pszenicy na kontynencie południowoamerykańskim.
- Sprawdź: Pszenica GMO o wielkim ziarnie
Brazylijski hodowca w krótkim komunikacie podał, że gen HB4 jest niezbędny w przystosowaniu systemów rolniczych do bardziej ekstremalnego klimatu. Odmiana pszenicy zawierająca ten gen uprawiana w warunkach znacznego niedoboru wody plonowała o 43% wyżej niż odmiany konwencjonalne. Te wyniki okazały się zbieżne z uzyskanymi rok wcześniej w Argentynie.
Widoki na zwiększenie eksportu
Decyzja o dopuszczeniu do uprawy pszenicy z genem tolerancji na suszę zyskała aprobatę wcześniejszego przeciwnika – brazylijskiego stowarzyszenia ABIMAPI, skupiającego producentów herbatników, makaronów, chleba i ciast. Teraz widzą oni szansę na obniżenie kosztów i powiększenie zasięgu uprawy zbóż. Spodziewają się, że Brazylia w ciągu 2-4 lat zwiększy produkcję pszenicy do tego stopnia, że stanie się samowystarczalna, a w kolejnych latach zacznie odgrywać poważniejszą rolę jako eksporter pszenicy. Obecnie Brazylia uprawia ok. 3 mln ha pszenicy, a na import ziarna wydaje rocznie 1 mld $.
Warto pamiętać, że światowe rynki na razie nie są szeroko otwarte na ziarno zbóż produkowane na bazie odmian transgenicznych. Obok Argentyny i Brazylii na wykorzystanie pszenicy HB4 w żywności i paszach zezwalają: Stany Zjednoczone, Kolumbia, Nowa Zelandia, Australia, Nigeria i RPA. Natomiast Indonezja zezwala wyłącznie na użycie jako paszy dla zwierząt.