Skrzypionki najgroźniejsze są w czerwcu

Obecnie warto zwrócić uwagę na liczebność larw skrzypionek, zwłaszcza w łanach zbóż ozimych. Interwencja insektycydami będzie konieczna tylko w niektórych przypadkach.
Skrzypionki zbożowe w tym roku nie powinny powodować tak dużych zagrożeń, jak w minionych.  Zdjęcie: Panek

Od kilku tygodni rośnie liczebność skrzypionek w zbożach ozimych. W Polsce szkody w zbożach powodują dwa gatunki z tego rodzaju – skrzypionka zbożowa i skrzypionka błękitek. Zdecydowanie częściej spotykana jest ta pierwsza.

Zagrożenie jest często zawyżane

Same chrząszcze nie powodują prawie żadnych szkód wynikających z żerowania. Jednak dobrze latają i potrafią szybko zmieniać miejsca bytowania. Objawy ich krótkiego żerowania można spotkać na początku maja. Są to podłużne dziury w liściach między nerwami. Najpierw żerują na jęczmieniu ozimym, potem na pszenicy, a później na pszenicy jarej.

Większe uszkodzenia powodują larwy skrzypionek. Właśnie zaczyna się okres ich nasilonej szkodliwości. Zasadniczo żerują na górnych liściach, gdzie zjadają miękisz. Przemieszczają się powoli wzdłuż liści, odgryzając warstwy komórek między nerwami liścia, aż do naskórka na spodniej stronie liścia. W przeciwieństwie do dorosłego chrząszcza nie robią dziur, tylko okienka.

Każda larwa niszczy średnio 2,5-3,5 cm2 powierzchni liścia. W przypadku pszenicy odpowiada to ok. 10% całkowitej powierzchni liścia flagowego, który zasadniczo odpowiada za wypełnienie kłosa ziarnem. Uszkodzenia są czasami tak duże, że z daleka pole wydaje się białe. Maj był suchy, więc panowały sprzyjające warunki do żerowania larw. Swój żer będą prowadziły aż do końca dojrzałości mlecznej ziarna.

Na niewielkie nasilenie występowania larw skrzypionek raczej nie opłaci się reagować. Rozważając zabieg insektycydowy warto skorzystać z progów ekonomicznej szkodliwości:  50% porażonych liści flagowych lub 1 larwa na 2 liście flagowe pszenicy ozimej.

Uwaga na temperaturę

W tym roku stanowisk wymagających zwalczania skrzypionek powinno być niewiele. Łany są rzadsze, rośliny niskie, a ponadto oszczędniej nawożone azotem. Ale jeśli ktoś uzna, że chemiczne zwalczanie jest konieczne, to może wybierać z licznej grupy zarejestrowanych insektycydów z grupy pyretroidów. Preparaty te do temperatury 20°C powinny wykazywać oczekiwaną skuteczność.

© Materiał chroniony prawem autorskim. Zasady przedruków w regulaminie.