Siew owsa ozimego – termin, obsada i głębokość
Owies ozimy dopiero wchodzi do uprawy w Polsce i dlatego jeszcze nie ma dopracowanej agrotechniki. Oto kilka praktycznych wskazówek z poletek doświadczalnych.
Owies ozimy zdecydowanie lepiej wykorzystuje zasoby wodne niż forma jara. Przede wszystkim jest na polu przez całą jesień i zimę. W tym czasie głęboko się zakorzenia i buduje obfitą biomasę, a w okres spoczynku zimowego wchodzi dobrze rozkrzewiony. To sprawia, że wiosną jest odporniejszy na suszę i plonuje zdecydowanie stabilniej w porównaniu do owsa jarego, pod warunkiem, że nie wymarznie. W kontekście obserwowanych zmian klimatu, ryzyko strat spowodowanych suszą jest już większe, niż wynikających z ewentualnego wymarzania.
Brakuje zaleceń uprawowych
Nie ma jeszcze w Polsce opracowanych szczegółowych zasad agrotechniki dla owsa ozimego. Dlatego niniejsze zalecenia powstały na bazie doświadczeń prowadzonych w różnych regionach kraju przez firmę hodowlano-nasienną, która właśnie wprowadza na rynek pierwszą odmianę owsa ozimego KWS Snowbird.
– Ponieważ agrotechnika owsa ozimego jest zbliżona do jęczmienia ozimego browarnego, można korzystać z zaleceń dotyczących siewu i nawożenia, które są rekomendowane właśnie dla jęczmienia. Zalecane jest bogate zaopatrzenie gleby w potas, umiarkowane w fosfor, ale ostrożne w azot. Jesienią nadmiar azotu może przedłużać wzrost roślin i osłabiać ich odporność na mróz.
Maciej Marczewski, Food Manager KWS
1. Termin siewu
Owies ozimy można siać od 20 września do 5 października, ale nie później niż do 10 października. Jest to ważne, bo rośliny muszą się rozkrzewić jesienią, żeby osiągnąć odpowiednią fazę rozwojową przed nastaniem zimy. Wtedy węzeł krzewienia powinien się znajdować na głębokości 3-4 cm. Terminy siewu owsa ozimego należy dostosować do regionu kraju. Zaleca się go siać:
- 20-25 września na północnym wschodzie;
- 25-30 września w pasie środkowym kraju;
- 30 września do 5 października na południowym zachodzie.
– Owies ozimy jest rośliną, która wcześnie dojrzewa i jest drugim gatunkiem gotowym do zbioru. Kosi się go 7-10 dni po jęczmieniu ozimym. Wchodzi w tzw. wolne okno żniwne pomiędzy zbiorem jęczmienia i pozostałych zbóż, czyli pszenicy, pszenżyta i żyta.
Maciej Marczewski, Food Manager KWS
2. Obsada
Zdaniem specjalisty, obsada powinna wynosić pomiędzy 280 a 400 ziaren/m2. W przypadku siewu przeprowadzonego na Dolnym Śląsku w terminie 25-28 września, utrzymanie obsady w granicach 330-340 ziaren/m2 (co przekłada się na masę 115-120 kg/ha) wydaje się być optymalne. W razie późniejszego siewu, normę należy nieco zwiększyć, jednak nie przekraczając 130 kg/ha.
3. Głębokość siewu
Owies ozimy wysiewa się w rozstawie rzędów 10-15 cm, na głębokość 3-4 cm do zagęszczonej (osiadłej) roli. Warstwa orna powinna być porządnie zwilżona. W stanowiskach przesuszonych głębokość siewu można zwiększyć o 1 cm. Wówczas ziarno siewne będzie miało szansę złapać trochę wilgoci.
Dlaczego akurat to zboże?
Owies ozimy należy do upraw niskonakładowych. Posiada wszystkie zalety owsa jarego, zwłaszcza jeśli chodzi o jego rolę fitosanitarną w zmianowaniach i odkażający wpływ na glebę. Jest też bardziej odporny na choroby, jak fuzarioza wiech, rdza koronowa owsa czy mączniak prawdziwy. Wiosną rozbudowany system korzeniowy pomaga mu lepiej tolerować niedobory wody. Z kolei wczesne dojrzewanie pozwala uniknąć suszy pod koniec wegetacji. I wreszcie, jest poszukiwany przez firmy skupowe.