Jak skracać rzepak i chronić go przed chorobami jesienią?

Zwalczanie suchej zgnilizny kapustnych przypada na okres masowego uwalniania zarodników grzyba w danym rejonie. Na południu kraju właśnie nastały takie warunki.
Zabieg zwalczania suchej zgnilizny kapustnych na ogół łączy się z regulacją pokroju roślin rzepaku, chociaż optymalne terminy nie zawsze się pokrywają.  Zdjęcie: Dreczka

Sucha zgnilizna kapustnych jest najważniejszą chorobą grzybową, która atakuje rzepak w jesiennej części wegetacji. Od kilkunastu lat odpowiedni moment na wykonanie zabiegu jej zwalczania sygnalizuje system SPEC, który nadal działa i jest udostępniony bezpłatnie w Internecie przez firmę Corteva. Etykiety zalecanych fungicydów niekiedy podają, że zwalczanie suchej zgnilizny należy rozpocząć po stwierdzeniu na plantacji 10-20% roślin z liśćmi, na których pojawiły się pierwsze plamy wskazujące na obecność sprawcy choroby. Jednak w praktyce jest to możliwe tylko przy biegłej znajomości objawów.

Zarodniki już są w powietrzu

Mniejsze ryzyko porażenia suchą zgnilizną kapustnych dotyczy plantacji, które obsiano nasionami odmian odpornych na porażenie tą chorobą. Jednak przy intensywnym uwalnianiu zarodników, które już rozpoczęło się na Pogórzu oraz braku możliwości rozpoznania gatunku grzyba – sprawcy choroby, genetyczna odporność odmian może się okazać niewystarczająca. Warto pamiętać, że od blisko 10 lat standardem w jesiennym prowadzaniu łanu jest zabieg zmiany pokroju (skracania) roślin.

Stosowanie fungicydów przeciwko chorobom należy dostosować do potencjalnego zagrożenia. Natomiast regulacja pokroju najbardziej się udaje, gdy rzepak osiągnie fazę 4 liści. Jakiekolwiek efekty skracania można uzyskać przy zabiegu maksymalnie do zwarcia rzędów. W tym celu można używać środków zawierających difenokonazol, metkonazol, paklobutrazol, protiokonazol i tebukonazol oraz chlorek mepikwatu. Najsilniejsze działanie ma metkonazol. Z kolei odpowiedni moment zwalczania suchej zgnilizny kapustnych zazwyczaj przypada na przełomie września i października, kiedy rzepak na większości plantacji osiągnie fazę 5-6 liści.

Do zwalczania suchej zgnilizny kapustnych zalecane są środki chemiczne wykazujące tylko 2 mechanizmy działania. Dostępne są też 2 środki biologiczne. Wprawdzie lista produktów dostępnych w handlu jest imponująca, ale znajduje się w nich tylko 8 substancji czynnych i wspomniane 2 biologiczne (tabele 1.-2.). Wprawdzie w ostatnim roku do zaleceń trafiło kilkanaście nowych środków, jednak żaden z nich nie zawiera nowej substancji czynnej.

Kierować się rozsądkiem

Etykietowy termin stosowania większości zarejestrowanych fungicydów przypada na fazę 4-8 liści właściwych rzepaku (BBCH 14-18). Tylko niektóre środki są zalecane w fazie 2-4 liści (BBCH 12-14). Większość zawiera substancje czynne z grupy triazoli (pojedynczo lub w duecie), które najlepszą skuteczność działania osiągają przy temperaturze powietrza powyżej 12°C. Jeśli panują chłody, to można brać pod uwagę zastosowanie środka zawierającego tiofanat metylowy lub oospory Pythium oligandrum. Większy wpływ na skuteczność środków mają warunki ich stosowania niż dawki (należy brać pod uwagę dolną z zalecanych).

© Materiał chroniony prawem autorskim. Zasady przedruków w regulaminie.