Wiedza dotycząca rejestracji nowych odmian oraz wyników badań tych, które są już w rejestrze, może tylko pomóc. To beznakładowa inwestycja w przyszłe plony.

Wyniki niezależnych badań prowadzonych w ramach porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego to jedno z najważniejszych źródeł informacji o aktualnej wartości odmian znajdujących się w produkcji. Obok ogólnokrajowego rankingu, którego przygotowaniem zajmują się specjaliści z Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych, swoją cegiełkę dokładają wojewódzkie zespoły PDO. Dzięki nim powstają listy odmian zalecanych na obszarze poszczególnych województw (LOZ).

Zawartości list nawet w sąsiadujących ze sobą województwach mogą się różnić pod względem typowanych odmian, jak i ich liczby. W przypadku pszenżyta ozimego na sezon siewów 2020 rekomendację w poszczególnych województwach uzyskały następujące odmiany:

• Dolnośląskie (4) – Meloman, Kasyno, Borowik, Temuco;
• Kujawsko-Pomorskie (9) – Meloman, Kasyno, Sekret, Tadeus, Porto, Carmelo, Trapero, Panteon, Belcanto;
• Lubelskie (8) – Meloman, Kasyno, Tadeus, Lombardo, Temuco, Rotondo, Subito, Rufus;
• Lubuskie (6) – Meloman, Kasyno, Sekret, Tadeus, Carmelo, Trapero;
• Łódzkie (7) – Meloman, Sekret, Tadeus, Carmelo, Trapero, Octavio, Trefl;
• Małopolskie (6) – Meloman, Sekret, Porto, Orinoko, Avokado, Lombardo;
• Mazowieckie (9) – Meloman, Kasyno, Porto, Orinoko, Borowik, Panteon, Octavio, Rotondo, Subito;
• Opolskie (8) – Meloman, Kasyno, Tadeus, Carmelo, Avokado, Lombardo, Panteon, Rufus;
• Podkarpackie (7) – Sekret, Tadeus, Orinoko, Avokado, Borowik, Panteon, Rotondo;
• Podlaskie (9) – Meloman, Kasyno, Sekret, Trapero, Borowik, Panteon, Octavio, Subito, Tomko;
• Pomorskie (8) – Meloman, Kasyno, Sekret, Porto, Orinoko, Trapero, Temuco, Belcanto;
• Śląskie (10) – Meloman, Kasyno, Sekret, Tadeus, Porto, Orinoko, Trapero, Avokado, Lombardo, Belcanto;
• Świętokrzyskie (9) – Meloman, Kasyno, Sekret, Porto, Carmelo, Orinoko, Borowik, Lombardo, Tulus;
• Warmińsko-Mazurskie (4) – Meloman, Kasyno, Porto, Octavio;
• Wielkopolskie (7) – Tadeus, Porto, Carmelo, Avokado, Temuco, Trefl, Fredro;
• Zachodniopomorskie (5) – Meloman, Sekret, Tadeus, Temuco, Belcanto.

Obok odmian szeroko badanych w PDO i rekomendowanych w danym województwie, rynek oferuje także inne, nieco starsze odmiany. Poza tym w sprzedaży mogą się pojawiać zagraniczne odmiany pszenżyta ozimego z listy wspólnotowej (CCA). Aktualny dobór pokazuje, że do polskiego rejestru udaje się wprowadzić tylko pojedyncze obce kreacje, bo rodzima konkurencja w tym gatunku jest bardzo silna. Potwierdzeniem tego stanu rzeczy może być tegoroczna rejestracja dwóch nowych odmian pszenżyta ozimego, które pochodzą z wiodących polskich hodowli tego zboża. Oto ich charakterystyki opisowe:

• Corado (Danko HR) – plenność dobra do bardzo dobrej. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki średni. Zimotrwałość dość duża (5,5). Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę żółtą, rynchosporiozę, septoriozę liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów dość duża, na pleśń śniegową średnia, a na choroby podstawy źdźbła dość mała. Rośliny dość niskie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie dość mała, liczba opadania średnia. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna;
• Medalion (HR Strzelce) – plenność dobra do bardzo dobrej. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki średni. Zimotrwałość dość duża (5,5). Odporność na pleśń śniegową, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i rdzę żółtą dość duża, na choroby podstawy źdźbła, rynchosporiozę, septoriozę liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów średnia. Rośliny dość wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość duża. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Warto pamiętać, że materiał siewny nowych odmian w roku ich rejestracji na ogół nie jest szeroko dostępny w handlu. W szczególności rodzime odmiany muszą przejść przynajmniej jeden sezon rozmnożeń. Ich wartość będzie sprawdzana w kolejnych latach w badaniach PDO.