Możliwość realizacji ekoschematów w praktyce nie wygląda tak kolorowo, jak zapewniali politycy podczas wystąpień. Często realizacja jednego działania wyklucza inne.

Pod adresem autorów "zielonego ładu" popłynęło już dużo pretensji, sprzeciwów i oskarżeń o niekompetencje. Najwięcej zastrzeżeń dotyczy odrealnienia wymogów i braku wnikliwych, eksperckich analiz skutków w szerokim ujęciu. Komisja Europejska nie ukrywa, że dąży do coraz mniejszego dotowania produkcji żywności w Europie i dopuszcza zwiększenie jej importu. Unijnym rolnikom pozostaje bronić się przed kolejnymi, niejednokrotnie kosztownymi wymogami, żeby mieć za co żyć.

• Sprawdź: Międzyplony dopasuj do zmianowania

Całą serię nowych wymogów, które pozwolą na ubieganie się o większe wsparcie, może pomóc wypełnić uprawa międzyplonów. Przy umiejętnym doborze składu gatunkowego można wyprodukować dodatkową paszę lub zielony nawóz.

1. Okrywa z udziałem traw

Trawy optymalnie wykorzystują azot i odrastają po skoszeniu. Tworzą dobrą okrywę gleby na zimę. W celu produkcji dużej masy zielonki w krótkim czasie, można brać pod uwagę rajgras holenderski (życica westerwoldzka) lub rajgras włoski (życica wielokwiatowa). Przy odpowiednim uwilgotnieniu gleby można je wysiewać już w lipcu i nie później niż pod koniec sierpnia.

Rajgras włoski to trawa na użytki krótkotrwałe. Jeśli nie wymarznie zimą, to wiosną ponownie zaczyna strzelać w źdźbło, szybko rośnie i się kłosi. Wiosenny zbiór zwykle jest większy od jesiennego (faza generatywna wymaga wernalizacji). Może stanowić połączenie międzyplonu ścierniskowego i ozimego, które można łatwo włączyć do zmianowania z kukurydzą. Likwidacja takiego międzyplonu i przygotowanie stanowiska pod roślinę następczą jest dość łatwe.

Rajgras holenderski o nieco wyższym potencjale plonowania jest preferowany do uprawy międzyplonowej wyłącznie na jesienny zbiór. Do wczesnego siewu zalecane są późne odmiany – można spodziewać się wyższej wydajności.

Domieszka roślin motylkowatych wymaga uwzględnienia obecności innych gatunków z tej rodziny w zmianowaniu. W ten sposób można ograniczać rozwój chorób i szkodników, które przyczyniają się do zjawiska tzw. zmęczenia gleby.

2. Prosta mieszanka międzyplonowa

Połączenie owsa, grochu pastewnego (peluszki) i wyki jarej tworzy doskonałą mieszankę międzyplonową, która wzajemnie się uzupełnia. Owies służy jako roślina podporowa dla grochu i wyki. Te zaś zacieniają i tłumią chwasty. Wiosną stają się mulczem, a jeśli niektóre rośliny przeżyją, to łatwo je zniszczyć płytkimi uprawkami.

3. Żyto na zielonkę jako poplon

Żyto na zielonkę wysiewa się jesienią jako międzyplon ozimy. Jednak termin jego siewu powinien nieco wyprzedzać najwcześniejszy, jaki przyjmuje się przy uprawie na ziarno. Oczywiście można siać nieco później (jak na ziarno), ale wówczas plon zielonki będzie mniejszy. Najwcześniejszy zbiór przypada na fazę ukazania się pierwszych ości (BBCH 49) przy ok. 20% s.m. Warto pamiętać, że żyto potrzebuje dużo wody. Kiedy jest sucho, intensywnie wykorzystuje rezerwy glebowe. Potem roślina następcza może mieć problemy ze wschodami i plonowaniem.

4. Międzyplony na ekoschematy

Międzyplony mogą być również wykorzystywane do realizacji wymogów Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), np. w ramach ekoschematów. Obejmują one dziewięć działań, za pomocą których chronione są m.in. zbiorniki wodne, ograniczana jest erozja gleby albo praktykuje się zróżnicowany płodozmian. Mieszanki zazieleniające uprawiane jako międzyplony pozwalają spełnić wymogi pięciu z tych ekoschematów:

GAEC 4 – tworzenie pasów buforowych wzdłuż cieków wodnych;
GAEC 5 – ograniczanie erozji gleby;
GAEC 6 – minimalna okrywa zimowa gleby;
GAEC 7 – nakaz zmianowania upraw na użytkach rolnych;
GAEC 8 – zakaz produkcji na ugorach.