Liście kukurydzy kiszonkowej na skutek suszy zwijają się i usychają. Jak wybrać odpowiedni moment na zbiór, żeby jeszcze uzyskać najlepszą możliwą jakość paszy?

Najważniejszych informacji dostarczy przegląd stanu plantacji kukurydzy. Rośliny które jeszcze utrzymują zielone liście, ale są bez kolb, mają obecnie zawartość suchej masy 18-20% i zawartość cukru 18-23%. Jeśli takie uprawy wkrótce nie otrzymają żadnych znaczących opadów, nie można się spodziewać przyrostu plonu. O zdolności do zakiszania takich roślin decyduje termin koszenia. Zbiór powinien rozpoczynać się najwcześniej przy zawartości suchej masy 28-30%, aby ograniczyć wypływ soków i wynikające z tego straty.

Trochę skrobi w kolbie

Jeśli na plantacji występują również rośliny z kolbami, należy wziąć pod uwagę ich dojrzałość. Celem jest zawartość suchej masy 32-35%. W uprawach kukurydzy, które od fazy zapylenia cierpią z powodu skrajnej suszy, produkcja asymilatów jest ograniczona.

Cukry proste zgromadzone w łodydze są transportowane do kolby i tam magazynowane jako skrobia. W takich stanowiskach zawartość cukru w roślinach może być poniżej 15%. Tutaj wzrost zawartości suchej masy wynika z jednej strony z formowania się kolb, a z drugiej z wysychania liści. Również tutaj zbiory powinny być przyspieszone, gdy tylko zawartość suchej masy przekroczy 30%.

• Sprawdź: Żar z nieba dokucza uprawom

Rolnikom trudno jest ocenić całkowite wyschnięcie niskich roślin kukurydzy (1-1,5 m), bez kolb i z przesuszonymi oraz zrolowanymi liśćmi. Takie rośliny często mają niższą zawartość suchej masy, niż się przypuszcza. Ponieważ wrażenie wizualne jest często mylące, a stosunkowo duża ilość wody może nadal być przechowywana w łodydze, zaleca się określenie zawartości suchej masy za pomocą suszarki. W takich uprawach też nie ma co liczyć na przyrost plonu.

W przypadku zbioru roślin zawierających mimo wszystko dość dużo wody w łodygach, należy spodziewać się bardzo dużych strat kiszonki i wycieku soku ze względu na niską zawartość suchej masy. Dlatego ważne jest sprawdzenie stanu całej rośliny. Aby to zrobić, łodygę przecina się wzdłużnie na pół i przesuwa się kciukiem po miąższu. Jeśli na paznokciu zbiera się płyn, roślina ma niewielką szansę na regenerację. Natomiast gdy wnętrze jest słomiaste i suche, plantację należy natychmiast zebrać.

Siekać bardzo krótko

Aby uzyskać względnie dobrą jakość kiszonki w niesprzyjających warunkach, rośliny należy siekać bardzo krótko. Przy maksymalnej długości cięcia 4-6 mm zebraną masę można odpowiednio zagęścić nawet w sytuacji jej znacznego przesuszenia. Grubość kolejno składowanych i zagęszczanych warstw powinna wynosić 10-15 cm. Im bardziej sucha masa do zakiszania, tym cieńsze powinny być kolejno wprowadzane warstwy.

Na ogół stan wysuszenia roślin na danym polu nie jest równomierny. Toteż zbiór należy rozpocząć od najbardziej przesuszonych części plantacji. Zbierana z nich masa nie będzie podatna na krótkie cięcie i ubijanie. Ale trafi na dno silosu i będzie dobrze dociśnięta kolejnymi warstwami. Odbierze też część soków spływających z lepiej uwilgotnionych warstw.

• Sprawdź: Jak siać rzepak w czasie suszy?

Do zagęszczania najlepiej używać najcięższego ciągnika z wysokim ciśnieniem w oponach i dodatkowym obciążeniem. Tempo dostarczania masy na pryzmę powinno odpowiadać 1/4 masy ciągnika ugniatającego, np. jeśli ciągnik waży 10 t, to w ciągu godziny na pryzmie można złożyć do 40 t sieczki. Ponadto ważne jest, aby silos szybko napełnić i szczelnie przykryć.

Uwaga na zagrzewanie!

Ze względu na relatywnie wysoką zawartość cukru w całej roślinie oraz zawartość drożdży, istnieje ryzyko przegrzania kiszonki. O ile to możliwe, to już podczas zbioru warto rozważyć możliwość pracy, kiedy temperatura jest względnie niska, a rośliny nie są nagrzane przez słońce – wczesne rano (najlepsze) lub późne popołudnie.

Przy stosowaniu wspomagaczy zakiszania warto pamiętać, że dodatki fermentacyjne są zalecane w przypadku sieczki bogatej w cukier oraz ryzyku niewystarczającego jej zagęszczenia. W razie gorszego (suchego) surowca należy rozważyć stosowanie płynnych dodatków do zakiszania w celu poprawy stabilności tlenowej.