Kiedy siać pszenżyto ozime?

Pszenżyto ozime nie lubi opóźniania siewu. Z kolei zakładanie plantacji w optymalnym terminie pozwala zaoszczędzić na ziarnie siewnym.
Obsada kłosów pszenżyta ozimego wynika z dotrzymania terminu i właściwej gęstości siewu. Zdjęcie: Dreczka

Pszenżyto ozime od momentu wprowadzenia do powszechnej uprawy w latach 80. XX w. szybko zdobyło popularność. Na przestrzeni kilku dziesięcioleci skutecznie wypierało żyto, aby stać się drugim najważniejszym zbożem kłosowym w Polsce. Było to o tyle łatwe, że jego wymagania i agrotechnikę odnoszono właśnie do żyta.

Bardziej podobne do żyta

Pszenżyto nie przechodziło ewolucji, bo jest gatunkiem syntetycznym, powstałym w wyniku krzyżowania innych popularnych gatunków zbóż – pszenicy i żyta. Toteż wymagania dotyczące przedsiewnej uprawy gleby są podobne, jak dla form rodzicielskich. Jednak począwszy od ustalenia terminu i warunków siewu trzeba mieć na uwadze fakt, że fizjologia pszenżyta bardziej zbliżona jest do żyta.

Pszenżyto ozime jest dość wrażliwe na opóźnienia siewu. Dla większości rejonów kraju optymalny termin przypada we wrześniu. Jedynie na Pomorzu Szczecińskim można wyczekać do pierwszych dni października. Ten wymóg wynika z fizjologii krzewienia produkcyjnego, które zasadniczo odbywa się jesienią i rośliny potrzebują na to czasu. Raczej nie zdarza się, żeby pszenżyto nadmiernie wyrosło jesienią i po zimie utraciło dużą część ulistnienia, jak to bywa w przypadku jęczmienia. Wprawdzie jest zagrożenie pleśnią śniegową, ale z tym powinny sobie poradzić odpowiednie zaprawy nasienne. Sposób budowania systemu korzeniowego jest podobny, jak u żyta. Zatem pszenżyto należy wysiewać płytko, czyli na 2-3 cm, a przy dobrym uwilgotnieniu nawet płycej, o ile ziarno nie pozostanie na powierzchni gleby.

Ogromna rozpiętość zaleceń wysiewu

Dotrzymanie terminu siewu pozwala zaoszczędzić na materiale siewnym. Warto pamiętać, że liczą się tylko te ziarniaki, które posiadają zdolność kiełkowania. Dlatego obsadę siewu zawsze ustala się dla odsetka kiełkujących ziarniaków. Ten parametr, jak i masę 1000 ziarniaków należy ustalić z wyprzedzeniem.

Korzystając z pełnowartościowego materiału siewnego w optymalnym dla danego regionu terminie siewu wystarczająca może się okazać obsada ok. 250 szt./m2 kiełkujących ziarniaków. Wprawdzie hodowcy niekiedy podają znacznie większe obsady, ale wynika to z poprawki na niestaranność rolników podczas siewu lub opóźniony termin. Ukrytym powodem może być też dążenie do sprzedania większej ilości materiału siewnego. Zwiększanie obsady (nawet podwojenie) może być uzasadnione przy znacznym opóźnieniu siewu (o 2-3 tygodnie), bo wówczas na krzewienie produkcyjne może jesienią zabraknąć odpowiednich warunków.

Sprawdzić jakość ziarna siewnego

Skala wykorzystywania do siewu ziarna z własnego zbioru w przypadku pszenżyta jest bardzo duża. Nie zawsze pamięta się o tym, że pszenżyto jest bardzo podatne na porastanie ziarna w kłosach. Warunki panujące pod koniec tegorocznych żniw sprzyjały porastaniu ziarna, które często nastąpiło w sposób utajony – bez wyrośnięcia kiełka na zewnątrz. Takie ziarniaki powtórnie nie kiełkują. Jedyną radą jest sprawdzanie siły kiełkowania.

© Materiał chroniony prawem autorskim. Zasady przedruków w regulaminie.