Fosfor i potas pod jęczmień

Nawożenie fosforem i potasem pod jęczmień ozimy należy ustalać w oparciu o aktualną zasobność gleby z uwzględnieniem wartości przedplonu i prognozy plonowania w danym stanowisku.
Fosfor jest niezbędny m.in. do budowy silnego systemu korzeniowego.  Zdjęcie: Dreczka

Jęczmień ozimy wymaga gleb w wysokiej kulturze o pH 5,5-7,0 i zasobnych w magnez. Nie warto go uprawiać na glebach lekkich, ani zwięzłych o nieuregulowanych stosunkach wodno-powietrznych. System korzeniowy jęczmienia jest wyraźnie słabszy niż u innych zbóż. W fazie kiełkowania wytwarza 5-8 korzeni zarodkowych, a liczne korzenie przybyszowe tworzą się od fazy krzewienia.

Jęczmień wykazuje dużą wrażliwość na niedobór fosforu w glebie. Składnik ten jest niezastąpiony jako stymulator budowy systemu korzeniowego. Zarówno dawki fosforu, jak i potasu zależą od zasobności gleby, przedplonu i poziomu uzyskiwanych plonów ziarna. Przykładowe wyliczenia dawek NPK podano w tabeli 1. i 2.

Fosfor i potas zazwyczaj w całości stosuje się przedsiewnie. Niewielkie ilości potasu można zastosować wczesną wiosną, ale nie jest to tak efektywne, jak w zbożach zbieranych później. Formy składników w nawozach P i K nie mają większego znaczenia. Na gleby mało zasobne w magnez i siarkę można stosować nawozy wieloskładnikowe wzbogacone w te pierwiastki.

Przy uprawie jęczmienia na glebach ubogich w magnez dostarczenie tego składnika należy uwzględnić na równi z azotem, fosforem i potasem. Na glebach o niskiej zawartości przyswajalnego magnezu zaleca się stosować wapno magnezowe o dużej reaktywności, np. dolomitowe palone lub hydratyzowane (gaszone). Na glebach niewymagających regulacji odczynu, ale ubogich w magnez, można wysiać wapno nawozowe zawierające przynajmniej 25% MgO.

Bardzo potrzebny na starcie

Chłodna pogoda po wschodach jęczmienia sprzyja rozwojowi obfitego systemu korzeniowego i krzewieniu. W niższej temperaturze szybciej rosną korzenie niż części nadziemne. Jednak wraz ze spadkiem temperatury obniża się dostępność fosforu. Stąd nagromadzenie tego składnika w strefie ukorzeniania się roślin powinno być odpowiednio duże.

Okres rozwoju korzeni jęczmienia trwa nieco dłużej niż u innych zbóż ozimych. W związku z tym czas pobierania składników pokarmowych z gleby w trakcie jesiennej wegetacji jest dłuższy. Większa ilość tworzonej masy wegetatywnej ma przełożenie na nieco większe jesienne potrzeby pokarmowe tej rośliny.

Jęczmień ozimy odznacza się dużą krzewistością. Jego źdźbło jest stosunkowo krótkie oraz cienkie i wykazuje dużą podatność na wyleganie. Długość słomy odmian ozimych wynosi 85-110 cm. Najbardziej dorodne ziarniaki dają kłosy wykształcane na głównych pędach. Ale w przypadku kierunku paszowego nie ma to aż tak dużego znaczenia. Dlatego ustalając normę wysiewu nie należy przesadzać z gęstością.

Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych doświadczenia z jęczmieniem ozimym w większości zakłada w drugiej połowie września. Obsada siewu uzależniona jest od kompleksu gleby. Na glebach pszennych wysiewa się 300 ziaren/m2, na glebach żytnich bardzo dobrych, dobrych i słabych nawet 350 szt./m2 (przy uwzględnieniu zdolności kiełkowania). Zwiększona norma wysiewu w słabszych stanowiskach podyktowana jest ryzykiem gorszych wschodów i wypadaniem siewek. Do tego zjawiska może dochodzić m.in. wskutek jesiennej suszy lub zbyt głębokiego umieszczenia ziarna siewnego w nadmiernie rozpulchnionym lub piaszczystym gruncie.

© Materiał chroniony prawem autorskim. Zasady przedruków w regulaminie.