Odmiany przewódkowe pszenicy nie są niczym nowym, ale siew jęczmienia jarego przed zimą to odkrycie ostatnich lat. Jak wypadły pierwsze próby prowadzone w Niemczech?

Pierwsze próby jesiennego siewu jęczmienia jarego na cele browarne prowadzone są na południowym wschodzie Niemiec, blisko granicy z Polską. Zaobserwowano już, że wydłużona wegetacja ma pozytywny wpływ przede wszystkim na zaopatrzenie w wodę i plonowanie. Jednak przy wyborze odmiany trzeba brać pod uwagę wysoką zdrowotność, zwłaszcza na rynchosporiozę.

Wydłużyć wegetację i uciec przed suszą

Uprawę odmian jarych jęczmienia na cele browarne z jesiennego siewu można rozważać jako opcję adaptacyjną do zmian klimatycznych. Okres wegetacyjny jest dłuższy, również wilgoć zimowa może być lepiej wykorzystana. Ponadto faza nalewania ziarna rozpoczyna się wcześniej, a zatem szansa na uniknięcie późnowiosennej suszy i upałów wzrasta.

• Sprawdź: Czy siew jęczmienia można opóźnić?

Jak łatwo zauważyć, wśród najważniejszych zalet odmian przewódkowych jęczmienia jarego znajduje się większy potencjał plonowania (o 10-15 dt/ha) i większa gwarancja jakości ziarna (mniej białka). Jednak są też wady, głównie natury agrotechnicznej. Nie da się uniknąć konieczności zwalczania bardziej urozmaiconego i ekspansywnego zachwaszczenia, w tym gatunków jednoliściennych, jak miotła zbożowa i wyczyniec polny. W przypadku wiosennych siewów gatunki te nie wywierają większej presji.

Przy jesiennych siewach rośnie też presja chorób. Szczególnie poważne zagrożenie może stwarzać rynchosporioza. Dlatego większe znaczenie ma tutaj podatność odmiany.

Istotne, zwłaszcza w naszym kraju, jest ryzyko szkód zimowych i wczesnowiosennych. Można jednak domniemywać, czy problem wymarzania będzie tracił na znaczeniu w obliczu zmian klimatycznych. Wszak nawet incydentalnie raz na kilka lat może nadejść surowsza, bezśnieżna zima.

• Sprawdź: Jęczmień jary na przeciętne pola

Pierwsze próby siewu odmian jęczmienia jarego w Niemczech przeprowadzono 3 lata temu. Testy odbywały się m.in. w Turyngii, Saksonii i Saksonii-Anhalt i na glebach lessowych w landach wschodnich. W grupie wysiewanych jesienią odmian browarnych jęczmienia jarego znajdują się również takie, które są znane w Polsce: Avalon, RGT Planet, Leandra, Prospect, Amidala i KWS Jessie, a także KWS Somerset, która została przetestowana jako uznana ozima odmiana jęczmienia browarnego.

W zależności od lokalizacji siew odbywał się od 25 października do 5 listopada w obsadzie 240-260 kiełkujących ziaren/m². Wcześniejszy siew nie był zalecany ze względu na ryzyko nadmiernego wyrastania i wynikające z tego mniejsze szanse na przezimowanie.

Zima nie robi wyjątków

Wstępne ustalenia dotyczące zimotrwałości pokazały, że wszystkie odmiany jare reagowały silniej na spadek temperatury poniżej 0°C niż dwurzędowy jęczmień browarny ozimy KWS Somerset. W sezonie 2020/21 odnotowano także wymarznięcie roślin przy braku pokrywy śnieżnej, co spowodowało konieczność przesiewu na przedwiośniu.