Podczas odbioru korzeni buraka z pola, zwłaszcza przy mokrej pogodzie, na skraju działki często tworzy się pas kolein i błota. Trudno go przywrócić do pierwotnego stanu.

Wykopane korzenie buraka cukrowego i usypane na skraju pola czekają na odbiór niekiedy nawet do końca stycznia. W tym czasie pryzma oddziałuje na grunt, zwłaszcza jeśli jest on uwilgotniony. Wskutek nacisku wierzchnia warstwa traci strukturę. Jednak mysz ładująca, która stanie na silnie uwilgotnionym gruncie i zacznie podejmować korzenie z miękkiego, plastycznego podłoża, potrafi silnie przeobrazić cały pas pola, jaki zajmowała pryzma.

Jak najszybciej przywrócić do uprawy

Taki obszar krótko po zwolnieniu zasługuje na szczególną uwagę. W przeciwnym razie grunt poprzecinany koleinami oraz zarzucony zwałami odsianej gleby i części roślin, będzie trudny do ponownej uprawy i siewu. Zagęszczenie gleby, brak tlenu oraz obecność znacznych ilości obłamanych korzeni i liści, zmieniają kierunki procesów mikrobiologicznych.

Po zakończeniu załadunku buraków należy najpierw ocenić sytuację i zdecydować o dalszych działaniach. Istotna jest ilość resztek buraczanych lub nawet całych korzeni oraz czy pas gleby po pryzmie jest przejezdny dla ciągnika z narzędziem uprawowym:

• jeśli gleba jest mokra, nie należy próbować jej uprawiać. Lepiej poczekać na przymrozki lub suchsze warunki wczesną wiosną;
• jeśli gleba jest wystarczająco sucha lub zmarznięta, a ilość resztek roślinnych jest niewielka, można próbować je równomiernie rozprowadzić i wymieszać za pomocą kultywatora (nawet w kilku przejazdach);
• jeśli mysz ładująca pozostawiła głębokie ślady, niewielkie stosy korzeni buraków i liczne resztki, najlepszym rozwiązaniem będzie rozepchnięcie tych materiałów ładowarką teleskopową lub ładowaczem czołowym. Buraki można też wybrać i wywieźć do gospodarstwa na kompostownik, a koleiny należy wyrównać nawet łopatą. Dopiero wtedy, jeśli wilgotność gleby na to pozwoli, można uprawiać kultywatorem, a po pewnym czasie nawet zaorać;
• jeśli warunki w czasie odbioru korzeni były ekstremalne, trzeba się wykazać pomysłowością. Większe zwałowiska korzeni i resztek roślinnych należy wybrać i jakoś zagospodarować, np. składując je na płycie obornikowej lub kompostowej w celu zgnicia. Kiedy zalegają tylko ułomki korzeni i inne resztki roślinne, można je załadować na rozrzutnik obornika i od razu rozrzucić w wybranej części pola.

Uwaga: W przypadku stanowisk, które były silnie zachwaszczone, zamątwiczone lub opanowane przez chwościka, należy unikać rozprowadzania na inne pola materiałów, które mogą je zawierać.

Problemem może być krótkotrwałe zakwaszenie

Buraczane pozostałości są podatne na szybki rozkład. Jednak jeśli lokalnie zostaną wprowadzone w dużej ilości do gleby, to zaczną się kisić. Obecność innych mikroorganizmów sprawi, że wyniki tej fermentacji będą wielorakie. Powstaną znaczne ilości m.in. kwasu octowego. Nie jest to silny kwas, który długotrwale zakwasza glebę, jednak na pewien czas odczyn spada. Skutek jest taki, że rozwój korzeni roślin zasianych w pasie po pryzmie bywa utrudniony i ta część pola przez kilka miesięcy pozostaje goła. Żeby zniwelować to zjawisko, wystarczy przed kultywatorowaniem rozsiać wapno palone w dawce 1,0 t/ha.

• Sprawdź: Korzenie na pryzmie tracą wartość

Największym błędem przy zagospodarowywaniu miejsc po pryzmach buraczanych jest zaorywanie bez wcześniejszej pielęgnacji. Trudno bowiem za jednym takim przejazdem odpowiednio glebę podsuszyć, rozluźnić, natlenić i równomiernie rozprowadzić resztki. Cierpi na tym struktura, a tworzące się punktowo mikrokiszonki powodują spadek odczynu. Warto pamiętać, że na mokrej glebie orka w ogóle nie wchodzi w grę. Poza tym w skrajnych przypadkach, jeśli wysoka wilgotność gleby się utrzymuje dłużej, należy rozważyć awaryjne pozostawienie nieuprawionego miejsca po pryzmie aż do wiosny.