Większe kary za azot

Niedawno Rząd ogłosił stawki opłat za naruszenie Programu azotanowego. Inspekcja Ochrony Środowiska stojąca na straży Prawa wodnego będzie karać wyższymi mandatami.
Stosowanie wszelkich nawozów zawierających azot jest obwarowane coraz większymi restrykcjami, których nie opłaca się lekceważyć.  Zdjęcie: Panek

Azot jest najbardziej efektywnym składnikiem w żywieniu roślin. Niestety, jest też najbardziej nielubiany przez ekologów, którzy winią go za szereg katastrof w przyrodzie. Ich retoryce ulegają zarówno konsumenci, jak i politycy. Dowodem na to są kolejne obostrzenia w stosowaniu przez rolników wszelkich nawozów zawierających azot. Sporo nowych regulacji pojawi się w 2023 r. Natomiast teraz rolników bardziej martwią galopujące ceny wszystkich nawozów, z azotowymi na czele. Ogromne i niespodziewane podwyżki z pewnością przyczynią się do spadku podaży i stosowania w przyszłym sezonie.

Stawki kar co roku w górę

Niezależnie od sytuacji na rynku nawozów wszelkie regulacje dotyczące ich stosowania pozostają utrzymane w mocy. W największym stopniu dotyczą one azotu – Program azotanowy. Rolnicy zobowiązani są do przestrzegania zarówno terminów, jak i limitów jego stosowania. Jeśli ktoś chciałby te obostrzenia lekceważyć, to Ustawa Prawo wodne przewiduje system kar uzależniony od zakresu i stopnia naruszenia Programu azotanowego. Daje on organom Inspekcji Ochrony Środowiska możliwość wydawania decyzji nakazujących usunięcie w określonym terminie stwierdzonych nieprawidłowości lub ustalania obowiązku uiszczenia opłaty (kary) za naruszenie zapisów wspomnianego Programu. W największym stopniu chodzi o zapisy art. 106 ust. 5 Ustawy z 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne. Maksymalne stawki opłat (kar) za naruszenie Programu azotanowego aktualizowane są co roku i ogłaszane w Monitorze Polskim. Niedawno Rząd ogłosił, że od 1 stycznia 2022 r. maksymalne kary względem bieżącego roku zostaną podniesione o ok. 3% do następujących kwot:

  • 2192,40 zł (2120,31) – za stosowanie nawozów niezgodnie z Prawem wodnym;
  • 3288,61 zł (3180,47) – za przechowywanie odchodów zwierzęcych niezgodnie z Prawem wodnym;
  • 548,10 zł (530,08) – za prowadzenie dokumentacji realizacji programu nawożenia azotem niezgodnie z zapisami Programu azotanowego albo jej brak;
  • 548,10 zł (530,08) – za brak planu nawożenia azotem, jeżeli jest wymagany zgodnie z przepisami.

Mandaty nakładane przez Inspekcję Ochrony Środowiska to nie wszystko. O wykrytych nieprawidłowościach ten organ może informować Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W przypadku kontroli prowadzanych przez ARiMR w ramach zasady wzajemnej zgodności (cross-compliance) możliwe jest obniżenie płatności bezpośrednich lub obszarowych.

Jeśli stwierdzona niezgodność wyniknie z zaniedbania ze strony rolnika, zmniejszenie płatności z zasady wynosi 3% całkowitej kwoty płatności, a w razie poważniejszych naruszeń 5%. Natomiast w sytuacji, gdy rolnik celowo dopuści się stwierdzonej niezgodności, zmniejszenie to zwykle wynosi 20% całkowitej kwoty. Jednak w przypadkach rażących naruszeń może zostać zwiększone nawet do 100% całkowitej kwoty.

Izby są przeciwne

Nie wszyscy pozostają obojętni na ogłoszone podwyżki kar. Zarząd Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego skierował do Wiktora Szmulewicza, prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych pismo w sprawie podjęcia działań mających na celu niepodnoszenie stawki kar dla rolników za naruszenie Programu azotanowego. Na razie nie wiadomo, czy wniosek ten został przesłany do Ministerstwa Infrastruktury, które jest odpowiedzialne za gospodarkę wodną.

© Materiał chroniony prawem autorskim. Zasady przedruków w regulaminie.